Ο φετινός χειμώνας είναι ιδιαίτερα βαρύς, με την πλειονότητα των πολιτών να ψάχνει τρόπους για να ζεστάνουν τα σπίτια τους. Καταγράφονται εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες τις τελευταίες δύο βδομάδες, ιδιαίτερα στις ορεινές περιοχές, όπου τα βράδια ο υδράργυρος πέφτει κάτω από τους μηδέν βαθμούς Κελσίου. Πλέον πολλά νοικοκυριά χρησιμοποιούν τις ξυλόσομπες ως μέσο θέρμανσης, ενώ το τζάκι δεν αποτελεί προνόμιο μόνο των σπιτιών ορεινών περιοχών. Αν και θεωρούνται ένας φθηνότερος τρόπος θέρμανσης συγκριτικά με τις θερμάνσεις πετρελαίου ή άλλα μέσα που χρησιμοποιούν το ηλεκτρικό ρεύμα (π.χ θερμοσυσσωρευτές), παρατηρείται, τουλάχιστον φέτος, αύξηση στην τιμή των καυσόξυλων της τάξης του 5% συγκριτικά με πέρυσι. Υπάρχει βεβαίως λόγος που η τιμή τους έχει ανέβει. «Τα καυσόξυλα είναι δυσεύρετα και η ζήτησή τους αυξάνεται κατακόρυφα», εξηγεί στον «Π» ο ιδιοκτήτης επιχείρησης πώλησης καυσόξυλων Θράσος Χρηστάτος.
Εισαγωγές καυσόξυλων
Τα περισσότερα καυσόξυλα εισάγονται από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, αφού η Κύπρος διαθέτει μόνο καυσόξυλα της κατηγορίας πεύκου, όπως σημείωσε ο κ. Χρηστάτος. Σύμφωνα με τον ίδιο, το κόστος του πεύκου ανέρχεται στα 80 με 100 ευρώ – πρόκειται για μεγάλη σακούλα με όγκο 0,85 του κυβικού μέτρου, Αντίστοιχα, είπε, το κόστος των καυσόξυλων της κατηγορίας ελιάς, οξιάς και δρυός, τα οποία εισάγονται από τις προαναφερθείσες χώρες, ανέρχεται στα 135 ευρώ (μεγάλη σακούλα).
Υπολογίζεται ότι μια οικογένεια η οποία διαθέτει ενεργειακό τζάκι σε ένα σπίτι 150 τ.μ. χρειάζεται τον χρόνο περίπου 4 μεγάλες σακούλες καυσόξυλα για τη θέρμανση του χώρου της. Ωστόσο, δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσει πετρέλαιο θέρμανσης εάν το σπίτι διαθέτει ενεργειακό τζάκι, το οποίο θα εκπέμπει θερμό αέρα και στα υπόλοιπα δωμάτια του σπιτιού, μέσω ειδικών εγκαταστάσεων. Τα σύγχρονα αυτά ενεργειακά τζάκια τοποθετούνται κυρίως σε νεόδμητα σπίτια, ενώ αρκετοί ιδιοκτήτες μετατρέπουν τα παλιά τους, ανοιχτού τύπου, τζάκια σε ενεργειακά, ανέφερε ο κ. Χρηστάκος.
Ποιότητα καυσόξυλων
Δεν είναι εύκολο να πούμε με αξιοπιστία πόσο κοστίζουν συνολικά τα καυσόξυλα που χρειάζεται μια οικογένεια τον χειμώνα, υπογράμμισε ο κ. Χρηστάτος. Υπάρχουν πολλές παράμετροι που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας, όπως είναι η ποιότητα του τζακιού, είπε. Για παράδειγμα, το ενεργειακό τζάκι έχει εκπληκτική απόδοση, η οποία ανέρχεται στο 75%, ενώ η απόδοση σε ανοιχτού τύπου τζάκι φθάνει μόλις το 9%.
Ειδικότερα, για μια οικογένεια που ζει σε σπίτι 150 τ.μ. μπορεί το κόστος της θέρμανσης (με χρήση καυσόξυλων) να ανέλθει σε περίπου 500 ευρώ τον χρόνο.
Η τιμή αυτή τριπλασιάζεται όταν πρόκειται για τζάκια ανοιχτού τύπου, εξήγησε ο κ. Χρηστάτος. «Τα τζάκια αυτά δεν μπορούν να ζεστάνουν όλο το σπίτι, παρά μόνο το δωμάτιο στο οποίο βρίσκονται. Λειτουργούν κυρίως για ψυχαγωγία με την παρέα, για σύντομη χρονική διάρκεια», ανέφερε.
Άλλοι τρόποι
Δεν διαθέτουν όμως όλα τα σπίτια τζάκι ή ξυλόσομπα. Πολλά νοικοκυριά έχουν επιλέξει θέρμανση πετρελαίου, ενώ χρησιμοποιούνται ευρέως και συστήματα που απαιτούν ηλεκτρική ενέργεια.
Πόσο όμως πληρώνουν γι’ αυτούς τους τρόπους θέρμανσης οι συμπολίτες μας;
H τιμή του πετρελαίου θέρμανσης για φέτος κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα με τον περσινό χειμώνα. Αναλυτικότερα, η μέση τιμή στο πετρέλαιο θέρμανσης παγκύπρια κυμαίνεται στα 0,820 ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία από το παρατηρητήριο λιανικών τιμών καυσίμων, που δημοσιεύθηκαν στην Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή. Η έρευνα δείχνει ότι παγκύπρια η χαμηλότερη τιμή είναι 0,548 ευρώ, ενώ η υψηλότερη είναι 0,899 ευρώ. Αντίθετα, πέρυσι τέλος του Φεβρουαρίου 2019 η λιανική τιμή ήταν 0,828 ευρώ, όπως αναδεικνύουν στοιχεία από το παρατηρητήριο λιανικών τιμών πετρελαίου θέρμανσης, τα οποία δημοσίευσε ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών. Τον Μάρτιο του 2019 η μέση λιανική τιμή του πετρελαίου θέρμανσης ήταν ελαφρώς υψηλότερη, 0,832 ευρώ, από τη μέση τιμή που ίσχυε τον Φεβρουάριο του 2019.
Σταθερότητα ΑΗΚ
Στο μεταξύ, στα ίδια επίπεδα με πέρυσι κινήθηκε και το κόστος χρέωσης της θέρμανσης από την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου. Φέτος, παρατηρήθηκε μια πολύ μικρή μείωση, της τάξης του 1%, σημείωσε η εκπρόσωπος Τύπου της ΑΗΚ Χριστίνα Παπαδοπούλου. Για παράδειγμα, ένας λογαριασμός οικιακού πελάτη με 800 κιλοβατώρες για δύο μήνες στοιχίζει 180 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, σημείωσε η κ. Παπαδοπούλου.
Όσον αφορά το κόστος της θέρμανσης για όσους χρησιμοποιούν κλιματιστικό οκτώ ώρες την ημέρα, για τη μηνιαία θέρμανση ενός δωματίου, ανέρχεται στα 44,50 ευρώ (9.000 BTU), στα 64 ευρώ (12.000 BTU) και στα 92 ευρώ (18.000 BTU), σύμφωνα με την πιο πρόσφατη τιμή της kWh, 23,16 σεντ, (συμπεριλαμβανομένων ΦΠΑ και τέλους ΑΠΕ), από μέσες τιμές στατιστικών Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 2019. Σε περίπτωση που γίνεται χρήση του κλιματιστικού ανά δωμάτιο, το κόστος ανά ημέρα ανέρχεται σε 1,48 ευρώ (9.000 BTU), 2,13 ευρώ (12.000 BTU) και 3,06 ευρώ (18.000 BTU), σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία.
Πότε βάζουμε το χέρι βαθιά στην τσέπη…
Aπό τα είδη της θέρμανσης με το υψηλότερο κόστος είναι η χρήση ηλεκτρικού σώματος (2000 watt), το οποίο εάν λειτουργεί 8 ώρες τη μέρα κοστίζει 3,71 ευρώ ανά ημέρα και 111 ευρώ ανά μήνα.
Σύμφωνα με την εκπρόσωπο Τύπου της ΑΗΚ, τα αερόθερμα είναι επίσης ενεργοβόρα με μεγάλο κόστος. Η μηνιαία κοστολόγηση της θερμάστρας αλογόνου (1.100 watt, halogen) υπολογίζεται στα 61 ευρώ για ένα δωμάτιο με λειτουργία 8 ώρες την ημέρα, είπε.
Υψηλό είναι και το κόστος της θέρμανσης με θερμοσυσσωρευτές, αν και επηρεάζει μια μικρή μερίδα του πληθυσμού, αφού μόνο 20.000 σπίτια διαθέτουν αυτού του είδος τη θέρμανση, τόνισε η κ. Παπαδοπούλου.
Συγκεκριμένα, η θέρμανση με θερμοσυσσωρευτές (ειδική διατίμηση 56) κοστίζει 144 ευρώ τον μήνα για ένα μέσο διαμέρισμα με τρία υπνοδωμάτια, ένα σαλόνι, κουζίνα και μπάνιο το οποίο καταναλώνει 930 kWh. Αναλυτικότερα, έχουν κόστος 15,51 σεντ / kWh (συμπεριλαμβανομένων των ΦΠΑ + ΑΠΕ).
Με την εφαρμογή των νέων διατιμήσεων τον Σεπτέμβριο του 2017, με βάση την κοστοστρέφεια θα προέκυπτε αύξηση 49% στη διατίμηση αυτή, ωστόσο η ΑΗΚ ανέλαβε πρωτοβουλία και συνεχίζει να καλύπτει μέχρι το τέλος του 2020, σημείωσε η κ. Παπαδοπούλου.
Μετά τη λήξη της περιόδου αυτής όμως θα πρέπει να προσαρμοστεί και η διατίμηση αυτή στα επίπεδα κοστοστρέφειας.
Ο αριθμός των πελατών της διατίμησης 56 (εναποθήκευσης θερμικής ενέργειας – θερμοσυσσωρευτές) είναι 20.388.
Πώς πρέπει να χειριστούμε τα «βουνά» των πλαστικών απορριμμάτων που καταλήγουν στα σκουπίδια κάθε μέρα;
Μια εταιρεία στο Halifax του Καναδά έχει μια ενδιαφέρουσα λύση: μετατρέπει τα απόβλητα σε δομικά υλικά. Είναι ένα παράδειγμα της κυκλικής οικονομίας στην πράξη. Η πρωτοβουλία συγκεντρώνει και μετατρέπει το 80% των ανακυκλώσιμων πλαστικών αποβλήτων της πόλης σε συνθετική ξυλεία, που μπορεί να διαμορφωθεί και να χρησιμοποιηθεί σαν κανονική ξυλεία.
Οι σανίδες και τα τούβλα από απομίμηση ξύλου, που παράγονται από την Goodwood Plastic Products, είναι κατασκευασμένα από συμπαγές πλαστικό, το οποίο είναι πιο πυκνό και βαρύτερο από το πραγματικό ξύλο- αλλά, λέει η εταιρεία, και πιο ανθεκτικό.
«Το πλαστικό δεν πρόκειται να χαθεί σύντομα- πάντα θα υπάρχει πλαστικό, και αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να βρούμε πιο υπεύθυνους τρόπους για να το αντιμετωπίσουμε και να βρούμε πώς μπορούμε να το διαχειριστούμε καλύτερα στο τέλος της ζωής του ή να του δώσουμε μία δεύτερη νιότη», δήλωσε πρόσφατα σε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό ο Mike Chassie, αντιπρόεδρος της εταιρείας.
Έπιπλα για το μέλλον
Μέχρι σήμερα, τα ανακυκλωμένα δομικά στοιχεία της εταιρείας έχουν χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία ανθεκτικών επίπλων εξωτερικού χώρου, όπως παγκάκια σε πάρκα και τραπέζια για πικνίκ. Και υποστηρίζει ότι, ενώ το τελικό προϊόν είναι ακριβότερο από το πραγματικό ξύλο, το προσδόκιμο ζωής του μπορεί να είναι αρκετές φορές μεγαλύτερο.
Αυτή δεν είναι η πρώτη πρωτοβουλία της εταιρείας με στόχο την επαναχρησιμοποίηση πλαστικών. Σε μια πρόσφατη συνεργασία με τον λιανοπωλητή τροφίμων Sobeys κατασκευάστηκε ο πρώτος χώρος στάθμευσης του Καναδά, κατασκευασμένος σχεδόν εξ ολοκλήρου από ανακυκλωμένο πλαστικό, το οποίο συγκεντρώθηκε από τοπικούς χώρους υγειονομικής ταφής.
Το αυξανόμενο πρόβλημα των αποβλήτων
Το πλαστικό είναι φθηνό, ελαφρύ, ανθεκτικό και βγαίνει σε όλα τα σχήματα και μεγέθη. Επίσης, ρυπαίνει τα ποτάμια, τους ωκεανούς, τις παραλίες του πλανήτη και οτιδήποτε ενδιάμεσα. Και η ποσότητα πλαστικών απορριμμάτων μιας χρήσης που παράγουμε αυξάνεται.
Η Νέα Πλαστική Οικονομία, μια έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, εξηγεί ότι η παγκόσμια χρήση πλαστικών έχει αυξηθεί κατά 20 φορές τον περασμένο μισό αιώνα και αναμένεται να διπλασιαστεί ξανά τις επόμενες δύο δεκαετίες. Η έκθεση σημειώνει ότι το 32% των πλαστικών συσκευασιών διαφεύγει από τα συστήματα περισυλλογής σε όλο τον κόσμο.
Ενώ η αποτελεσματική διαχείριση των αποβλήτων είναι συχνή στις χώρες με υψηλά εισοδήματα, περισυλλέγονται λίγο περισσότερα από τα μισά απόβλητα που παράγονται σε χώρες με χαμηλά εισοδήματα. Χωρίς αποτελεσματικά συστήματα διαχείρισης αποβλήτων, τα πλαστικά απόβλητα γεμίζουν τις αστικές υποδομές ή βρίσκουν το δρόμο τους προς ποτάμια και υδάτινους πόρους.
Το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του ΟΗΕ υπολογίζει ότι περίπου 13 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών καταλήγουν στους ωκεανούς μας κάθε χρόνο, μολύνοντας την τροφική αλυσίδα και βλάπτοντας τα θαλάσσια οικοσυστήματα.
Το τούνελ, το οποίο θα έχει μήκος 1,7 χιλιόμετρα και 36 μέτρα πλάτος, πρόκειται να κατασκευαστεί στην χερσόνησο Σταντ, μια περιοχή στα δυτικά της χώρας που σαρώνεται από ισχυρές καταιγίδες
Το «πράσινο φως” για την κατασκευή στη Νορβηγία του πρώτου παγκοσμίως τούνελ για πλοία μέσα από ένα βουνό, δόθηκε και ήδη αυτή την στιγμή είναι υπό κατασκευή.
Tο τούνελ Σταντ θα παρακάμπτει τη χερσόνησο Σταντ, μια περιοχή που μαστίζεται από θύελλες στη δυτική Νορβηγία, και θα έχει μήκος 1,7 χλμ, ύψος 37 μέτρα και πλάτος 26,5 μέτρα.
Η συγκεκριμένη περιοχή (πέλαγος Σταντχάβετ) είναι η πιο εκτεθειμένη και επικίνδυνη θαλάσσια ζώνη των νορβηγικών ακτών
Ισχυροί άνεμοι στα ανοιχτά της χερσονήσου συνιστούν μεγάλο κίνδυνο για τη ναυτιλία στη Βόρεια Θάλασσα, και πολλά πλοία αναγκάζονται να περιμένουν να περάσουν οι καταιγίδες πριν μπορέσουν να συνεχίσουν το ταξίδι τους.
Όπως σημειώνεται σε δημοσίευμα του Sky News, ξακουστοί θαλασσοπόροι όπως οι Βίκινγκς προτιμούσαν να αποφεύγουν τα νερά αυτά και να περνούν τα σκάφη τους από ξηράς.
Τούνελ για μικρότερα σκάφη έχουν ήδη κατασκευαστεί σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως το Canal du Midi στη Γαλλία. Ωστόσο, το τούνελ Σταντ θα είναι το πρώτο που θα εξυπηρετεί πλοία με δυνατότητα μεταφοράς μέχρι και 16.000 τόνων (επιβάτες, φορτίο).
«Το τούνελ του Σταντ για πλοία τελικά θα κατασκευαστεί. Η κυβέρνηση εξασφαλίζει ασφαλέστερα και πιο αξιόπιστα περάσματα για τη μεταφορά εμπορευμάτων κατά μήκος των νορβηγικών ακτών, σε μια από τις πιο επικίνδυνες και δύσκολες θάλασσες”, είχε δήλωσε ο υπουργός Μεταφορών Κέτιλ Σόλβικ-Όλσεν.
Το έργο αναμένεται να κοστίσει 295 εκατ. ευρώ, είχε ήδη αρχίσει να κατασκευάζεται από την αρχή του έτους και θα αναμένεται ολοκληρωθεί το 2021-2022.
Το τούνελ του Σταντ θα είναι το πρώτο που θα εξυπηρετεί πλοία μέχρι 16.000 τόνων μεταφέροντας εμπορεύματα και επιβάτες.
